Tập Tập Ngư
Tập Tập Ngư là một loài kỳ thú cá chim cùng chung một cơ thể, cơ thể của Tập Tập Ngư giống như chim hỉ thước, nhưng lại có cái đầu và đuôi của con cá, mười lông cánh, vảy ở đầu mút của cánh, tiếng kêu khá giống chim hỉ thước, nghe nói ăn thịt của Tập Tập Ngư có thể chữa khỏi bệnh vàng da. Tập Tập Ngư là loài Thụy thú (hay Cát thú), có thể ngăn lửa lớn.
Tập Tập Ngư trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Trác Quang 涿光, sông Hiêu Thủy 嚣水 đi ra, rồi chảy về hướng tây trút vào sông Hoàng Hà. Trong nước nhiều cá Tập Tập 鳛鳛, dạng nó như chim hỉ thước mà mười cánh, vảy đều ở mút của cánh, tiếng nó như chim hỉ thước, có thể ngăn lửa, ăn nó không bị bệnh vàng da.”
Ngụ
Ngụ là loài quái thú thuộc về loài dơi, ngoại hình như con chuột nhưng lại có cánh của loài chim, tiếng kêu như con dê. Nghe nói loài thú này có thể trừ tà, ngăn chiến loạn. 《Đồ Tán》 của Quách Phác viết: “Chuột mà mọc cánh, tiếng nó như con dê.”
Ngụ trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Quắc Sơn 虢山, chim ở đó nhiều con Ngụ 寓, dạng nó như chuột mà cánh chim, tiếng nó như con dê, có thể ngăn binh chiến.”
Nhĩ Thử
Nhĩ Thử là một loài kỳ thú vừa giống loài thú vừa giống loài chim, Nhĩ Thử tập hợp đặc trưng của ba loài động vật chuột, thỏ, hoẵng thành một thể: Nó có ngoại hình như con chuột, đầu thỏ nhưng lại là cơ thể của con hoẵng, trên chân có cánh có thể giúp bay trên không, tiếng kêu như tiếng chó tru. Nhĩ Thử là một loài dị thú có thể ngừa bách độc.
Nhĩ Thử trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Đan Huân 丹熏, có loài thú, dạng nó như con chuột, mà đầu thỏ thân hoẵng, tiếng nó như tiếng chó tru, dùng đuôi bay, tên là Nhĩ Thử 耳鼠, ăn nó không bị chướng bụng, còn có thể ngừa bách độc.”
Mạnh Cực
Mạnh Cực có ngoại hình như con báo, trên trán có vằn, bộ da lông trên người là màu trắng. Mạnh Cực giỏi về ẩn nấp lẩn trốn, tiếng nó kêu như là đang kêu tên mình. Thời cổ ngoại hình của Mạnh Cực có hai loại cách nói: một cái nói Mạnh Cực dạng báo, một cái khác lại nói là con hổ mặt người. Trong 《Sơn Hải Kinh》 thì ghi chép Mạnh Cực giống loài báo.
Trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Thạch Giả 石者, có loài thú, dạng nó như con báo, mà trán vằn thân trắng, tên là Mạnh Cực 孟极, giỏi ẩn nấp, tiếng nó tự kêu tên mình.”
U Át
U Át là một loài quái thú có ngoại hình như con khỉ. Khắp toàn thân từ trên xuống dưới của nó trải đầy vằn diễm lệ, cả ngày kêu tên mình, rất hay cười, nhìn thấy con người thì thích giở trò quỷ, thường xuyên ngã trên mặt đất giả bộ ngủ. Hồ Văn Hoán sách tranh viết: “Trên núi Cổ Sơn 古山 không cỏ cây, có sông Thử Thủy 泚水, chảy về hướng tây trút vào sông Hoàng Hà. Có loài thú, vằn trên lưng hay cười, gặp người thì giả nằm, tên là U Át, tiếng nó tự kêu tên mình.”
U Át trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Biên Xuân 边春, có loài thú, dạng nó như con khỉ mà thân vằn, hay cười, gặp người thì nằm, tên là U Át 幽頞, tiếng nó tự kêu tên mình.”
Túc Tí
Túc Tí là một loài dị thú tập hợp đặc trưng của ba loài động vật khỉ, trâu, ngựa thành một thể, nó có ngoại hình như một con viên hầu, nhưng thân lại có lông bờm, đuôi trâu và móng ngựa, chân trước có vằn. Tiếng kêu của nó rất giống như là đang kêu tên mình, 《Đồ Tán》 của Quách Phác ghi chép: “Gặp người thì kêu, tên là Túc Tí.”
Túc Tí trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Mạn Liên 蔓联, trên đó không cỏ cây, có loài thú, dạng nó như con khỉ mà có bờm, đuôi trâu, tay có vằn, móng ngựa, gặp người thì kêu, tên là Túc Tí 足訾, tiếng nó tự kêu tên mình.”
Chư Kiền
Chư Kiền là một loài quái thú một mắt, nó tập hợp đặc trưng của ba loài động vật người, báo, trâu thành một thể: ngoại hình giống con báo, đuôi rất dài, lúc đi sẽ dùng miệng ngậm đuôi lại, lúc không đi sẽ cuộn đuôi ở bên mình, có đầu người nhưng chỉ có một con mắt, dễ nổi giận. 《Đồ Tán》 trích từ Quách Phác viết: “Chư Kiền hay la, đi thì ngậm đuôi.”
Chư Kiền trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Đan Trương 单张, trên đó không cỏ cây. Có loài thú, dạng nó như con báo mà đuôi dài, đầu người mà tai trâu, một mắt, tên là Chư Kiền 诸犍, hay la, đi thì ngậm đuôi, ngừng thì cuộn đuôi.”
Trường Xà
Trường Xà sinh sống ở núi Đại Hàm nơi không cỏ cây, người thú không thể đi lên, có thân rắn và đầu rồng, trên người có lông như heo rừng, tiếng kêu rất giống âm thanh có người đang gõ mõ canh vào buổi tối. 《Đồ Tán》 của Quách Phác viết: “Trường Xà trăm tầm (một tầm bằng 8 thước, 1 thước khoảng chừng 0,3 m, ý là rất dài), bờm nó như con lợn. Là loài bầy đàn, không có nuốt chửng. Thực chất là loài cực ác, cực độc.”
Trường Xà trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Đại Hàm 大咸, không cỏ cây, dưới đó nhiều ngọc. Đó là núi, bốn phương không thể đi lên. Có loài rắn tên là Trường Xà 长蛇, lông nó như lông lợn, tiếng kêu như trống mõ.”
Nghễ Ngư
Nghễ Ngư là một loài quái thú vừa giống cá vừa giống chó, nó có cơ thể và đuôi của con cá, nhưng đầu lại là của con chó, tiếng kêu như trẻ sơ sinh. Nghe nói ăn thịt Nghễ Ngư có thể trị bệnh kinh phong, bệnh điên khùng. 《Đồ Tán》 của Quách Phác viết: “Trong biển Kim Hải 今海 có Hổ Lộc Ngư 虎鹿鱼 và Hải Hi 海豨, thân thể đều giống con cá, mà đầu như hổ hươu lợn.”
Nghễ Ngư trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Sơn Kinh》: “Núi Bắc Nhạc 北岳, Dòng sông Chư Hoài đi ra, rồi chảy về hướng tây trút vào sông Hiêu Thủy, trong nước nhiều Nghễ Ngư 鮨鱼, thân cá mà đầu chó, tiếng nó như em bé, ăn vào khỏi điên.”
Bào Hào
Bào Hào còn được gọi là Thao Thiết 饕餮, là một loài dị thú ăn thịt người, tập hợp đặc trưng của ba loài động vật người, hổ, dê thành một thể. Nó có ngoại hình là mặt người thân dê, nanh hổ vuốt người, con mắt mọc ở dưới nách, âm thanh giống như trẻ sơ sinh đang khóc. 《Biền Nhã》 ghi chép: “Thân dê mặt người mắt dưới nách, tên là Bào Hào.”
Bào Hào trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Kinh thứ hai》: “Núi Câu Ngô 钩吾, có loài thú, dạng nó như thân dê mặt người, mắt dưới nách, nanh hổ vuốt người, tiếng kêu như trẻ sơ sinh, tên là Bào Hào 狍鸮, ăn thịt người.”
Hiêu
Hiêu là một loài dị điểu một mắt vô cùng kỳ lạ. Cơ thể nó giống như viên hầu nhưng lại có hai đôi cánh, đuôi lại giống chó, trên đầu chỉ có một con mắt ở ngay giữa trán, tiếng kêu như chim hỉ thước, nghe nói ăn thịt nó có thể trị bệnh đau bụng và tiêu chảy. 《Đồ Tán》 của Quách Phác viết: “Bốn cánh một mắt, tên nó là Hiêu.”
Hiêu trong 《Sơn Hải Kinh》được ghi chép ở hai chỗ, trong 《Bắc Kinh thứ ba》 ghi chép Hiêu có hình dáng của con chim: “Núi Lương Cừ 梁渠, có loài chim dạng nó như Khoa Phụ, bốn cánh, một mắt, đuôi chó, tên là Hiêu 嚣, tiếng nó như chim hỉ thước, ăn vào khỏi đau bụng, có thể ngừng tiêu chảy.”
Thiên Mã
Thiên Mã là dị thú biết bay, dáng nó giống chó, toàn thân màu trắng, chỉ có đầu là màu đen, trên lưng mọc một đôi cánh, nhìn thấy người thì vèo một cái bay đi. Nó kêu lên như là đang kêu tên mình, trong truyền thuyết Thiên Mã là thần thú đại biểu cho sự may mắn, có thể mang đến cho mọi người sự may mắn và khoẻ mạnh.
Thiên Mã trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Kinh thứ ba》: “Núi Mã Thành 马成, có loài thú, dạng nó như con chó màu trắng mà đầu đen, gặp người thì bay, tên nó là Thiên Mã 天马, tiếng nó tự kêu tên mình.”
Phi Thử
Phi Thử có cơ thể của con thỏ, nhưng lại có cái đầu của con chuột. Phi Thử không có cánh, sau lưng của nó có rất nhiều lông vũ cực kỳ to khoẻ, cho nên Phi Thử liền dựa vào những cọng lông vũ này để bay. Quách Phác chú dẫn: “Dùng lông trên lưng nó để bay, bay thì ngửa người.”
Phi Thử trong 《Sơn Hải Kinh》có hai chỗ. Một loại là Nhĩ Thử, trích từ 《Bắc Sơn Kinh》: Một loại khác chính là Phi Thử, trích từ 《Bắc Kinh thứ ba》: “Phía trên Thiên Trì 天池. Trên đó không cỏ cây, nhiều văn thạch. Có loài thú, dạng nó như con thỏ mà đầu chuột, dùng lưng để bay, tên nó là Phi Thử 飞鼠.”
Lĩnh Hồ
Lĩnh Hồ là một loài kỳ thú rất giống con trâu, đuôi nó có màu đỏ, thân trâu, trên cổ có lông chim nhổng lên cao. Tiếng kêu của Lĩnh Hồ giống như đang kêu tên mình, nghe nói ăn thịt Lĩnh Hồ có thể trị bệnh điên khùng. 《Biền Nhã》 viết: “Thú tựa như trâu mà đuôi đỏ, tên là Lĩnh Hồ.”
Lĩnh Hồ trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Kinh thứ ba》: “Dương Sơn 阳山, có loài thú, dạng nó như con trâu mà đuôi đỏ, tên nó là Lĩnh Hồ 领胡, tiếng nó tự kêu tên mình, ăn vào khỏi điên.”
Tượng Xà
Tượng Xà cũng không phải voi mà cũng chẳng phải rắn, mà là một loài kỳ điểu lưỡng tính. Nó có ngoại hình như chim trĩ mái, lông vũ trên người có màu sắc sặc sỡ và có vằn rất đẹp. Tượng Xà kêu lên như là đang kêu tên mình, 《Đồ Tán》 của Quách Phác ghi chép: “Tượng Xà như chim trĩ, tự sinh con cháu.”
Tượng Xà trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Kinh thứ ba》: “Dương Sơn, có loài chim, dạng nó như chim trĩ mái, mà vằn ngũ sắc, tự làm trống mái, tên là Tượng Xà 象蛇, tiếng nó tự kêu tên mình.”
Toan Dữ
Toan Dữ là một loài quái thú vừa giống rắn vừa giống chim, nó có ngoại hình như con rắn nhưng lại có hai đôi cánh sáu con mắt. Toan Dữ là một loài hung điểu, nơi nó xuất hiện thì người ta sẽ sợ hãi hoảng loạn, thịt Toan Dữ có thể giải rượu, truyền thuyết kể rằng sau khi ăn thịt Toan Dữ thì sẽ không uống say nữa. Quách Phác chú dẫn: “Ai ăn thịt nó thì sẽ không say.”
Toan Dữ trích từ 《Sơn Hải Kinh · Bắc Kinh thứ ba》: “Cảnh Sơn 景山, có loài chim, dạng nó như con rắn, mà bốn cánh, sáu mắt, ba chân, tên là Toan Dữ 酸与, tiếng nó tự kêu tên mình, gặp thì cả huyện sợ hãi.”
(Trích nguồn: https://niemlam.wordpress.com/)